Nogsteedsnietrijk Door de jaren van innovatie en digitalisering heen, is de schoonheid van het schrift veranderd en wellicht onbegrepen geraakt. Misschien was dat altijd al zo: ik kan het niet met zekerheid zeggen. Het is al ruim twee decennia dat ik over deze aardkloot rondloop, waarvan ik al ruim één geniet van het geschreven woord. Het leek me daarom een mooie vorm van symboliek om een eerbetoon te schrijven.
Handschrift en schrijfstijl
In die willekeurige perioden in je leven dat je niets te doen hebt, behalve slap filosoferen in je hoofd, kwam ik opeens tot een gedachte. Het begon me te dagen dat de schrijfstijl veel over een persoon kan zeggen. De educatie, dyslexie, taalgebruik, algemene structuur van zinnen. Ik begrijp dat het voor veel mensen vanzelfsprekend is, maar als je erover nadenkt is het prachtig. De uitdrukking of verbalisatie van gedachten en gevoelens, gevormd uit karakter en persoonlijkheid. Tegenwoordig versturen we elkaar boodschappen of korte berichten in getypte vorm. Kaartjes, die dingetjes aan een bos bloemen, zelfs brieven (e-mails). Hoewel hier het uitdrukken van gedachten en gevoelens centraal staan, mist het een belangrijk aspect wat schrijven in zijn geheel net zo maakt als spreken. Dat is het schrijven an sich.
Je leerde gebruik te maken van je fijne motoriek, door een serie van aan-een-lopende bewegingen die uiteindelijk een reeks kleine tekeningen vormen om jezelf uit te drukken. Letters worden woorden, woorden worden zinnen en zinnen uiteindelijk je daadwerkelijke boodschap aan de rest van de wereld of de “geachte”. De oefening hiervan heeft je vormgeving van deze kleine symbolen ontwikkeld en het daarmee uniek gemaakt. De pragmatische persoon met haast onleesbare blokletters. Een jongedame met het vloeiende en sierlijke handschrift. Een intellectueel met een geoefend handschrift die beide aspecten combineert.
Maar ook hoe het op papier kan staan, vertelt enkele dingen. De kracht waarmee de pen op het papier drukte. De slordigheidsfouten die later ontstaan bij het lang schrijven in een emotionele bui. Het vlotte gekrabbel van een notitie. Zelfs de unieke representatie waarmee jij zaken ondertekent, ofwel, je handtekening. Hoe men de schoonheid niet kan inzien van een combinatie talloze aspecten, zal mij onbegrepen blijven.
Verhalen
Schrijvers maken oppervlakkig gezien van deze simpele daden hun werk. Ik heb al veel verhalen en werken mogen lezen. Ze verheffen wat de meeste mensen uit praktische overwegingen doen tot een kunst. Zij drukken zich cultureel uit, wetenschappelijk of gewoon filosofisch. Het schrijven van een verhaal is een verbale brug slaan tussen een wereld die letterlijk uit het niets is onstaan en vormgegeven, naar de lezer die je meeneemt op een reis naar plekken die hij of zij niet kent. Met personen in contact brengt waar zelf een beeld van wordt gevormd: een mening over de persoon maar ook het uiterlijk en andere gedragskenmerken.
Hoewel dat bovenstaande vermakelijk is met soms een kern van moraal, zijn ook de ideeën van de grootste koppen van de samenleving van eeuwen terug vastgelegd in schriftvorm. Waar zij hun ideeën en meningen concreet hebben gemaakt en doorgegeven aan haar lezers, die hun best doen om in het hoofd te kruipen van een invloedrijk en intelligent iemand. Alsof diegene luistert naar de meest diepgaande ideeën, die veel gesprekken in het allerdaagse leven overstijgen.
En ik? Geen idee. Ik ben gewoon verliefd op de schoonheid van het schrift en ik heb maar een vaag beeld wat voor gevoel ik bij m’n lezers achterlaat.